در طول تاریخ معاصر ایران، یک اصل راهبردی کلیدی، یعنی بقا، همواره در کانون توجه بوده است. این روند ریشه در دوران صفوی دارد که با شکل‌دهی به هویت شیعی، بنیاد مستقلی را برای کشور نهاد. پس از آن، این تلاش برای حفظ استقلال و امنیت، در دوران انقلاب مشروطه و تصویب نخستین قانون اساسی منطقه، همچنان ادامه یافت و نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری مسیر سیاسی و اجتماعی ایران ایفا کرد. به بیان دیگر، تاریخ سیاسی ایران، داستانی است از تلاش مداوم برای ایستادگی و حفظ خود در برابر چالش‌های مختلف.